Λιλαία (Κάτω Αγόριανη)
Η Λιλαία ή Κάτω Αγόριανη, όπως ονομαζόταν μέχρι το 1928, είναι κτισμένη σε υψόμετρο 330μ. στο λεκανοπέδιο του Κηφισού, στους πρόποδες του Παρνασσού.
Πέτρινα σπίτια, πλακόστρωτες αυλές, καταπράσινο περιβάλλον λόγω των πολλών νερών της περιοχής και υπέροχη θέα στον κάμπο του Βοιωτικού Κηφισού, συνθέτουν την ομορφιά της Λιλαίας.
Στη θέση της σημερινής Λιλαίας βρισκόταν η αρχαία Φωκική πόλη με το ίδιο όνομα, το οποίο είχε πάρει από τις Ναΐδες νύμφες, κόρες του ποτάμιου θεού Κηφισού. Ήταν μία από τις εννιά φωκικές πόλεις που είχαν συμμετάσχει στον Τρωικό πόλεμο.
Η Λιλαία καταστράφηκε κατά τον Γ΄ Ιερό Πόλεμο από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας το 346 π.Χ.,αλλά ξαναχτίστηκε τα επόμενα χρόνια.
Τον Οκτώβριο του 1943, σχεδόν όλα τα σπίτια του χωριού κάηκαν από τους Γερμανούς και χτίστηκαν ξανά διατηρώντας παραδοσιακό χαρακτήρα.
Στη Λιλαία γεννήθηκε ένας από τους πρωτοπόρους της Εθνικής Αντίστασης, ο Γιάννης Αλεξάνδρου ή καπετάν Διαμαντής όπως τον φώναζαν. Το πατρικό του σπίτι έχει γίνει σήμερα μουσείο Εθνικής Αντίστασης.
Αξιοθέατα
Οι πηγές του Βοιωτικού Κηφισού (Αγία Ελεούσα), η πηγή του Γάτσινου, ο Αγοριανίτης ποταμός που ρέει δίπλα στο χωριό και τα δύο κεφαλόβρυσα, είναι κάποια από τα φυσικά αξιοθέατα του χωριού.
Αξίζει να δείτε τους ερειπωμένους σήμερα ναούς του Αγίου Χριστοφόρου και της Παναγίας Ελεούσας, που έχουν χτιστεί πάνω στα αρχαία ερείπια ναού αφιερωμένου στον Κηφισό.
Από την αρχαιότητα σώζονται σε καλή κατάσταση ερείπια της αρχαίας πόλης, του ισχυρού τείχους και των οχυρωματικών πύργων. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άμφισσας φυλάσσονται ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο.
Πρόσβαση (βλ. χάρτη)
Η Λιλαία απέχει:
- 188 χλμ. από την Αθήνα
- 4 χλμ. από την Πολύδροσο
- 10 χλμ. από την Επτάλοφο (Αγόριανη)
- 22 χλμ. από το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού (θέση Φτερόλακκα)
- 34 χλμ. από την Αράχωβα
- 44 χλμ. από τους Δελφούς
Κεντρική φωτογραφία: Παναγιώτης Βακράκης
Χρήσιμες πληροφορίες
6 συχνές ερωτήσεις για τη Λιλαία
Από Αθήνα: Η Λιλαία απέχει 185 χλμ από την Αθήνα και η διάρκεια του ταξιδιού είναι περίπου 2 ώρες. Από την Εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας παίρνετε την έξοδο για Κάστρο. Στη συνέχεια οδηγείτε με κατεύθυνση την Κάτω Τιθορέα-Αμφίκλεια-Λιλαία.
Από Θεσσαλονίκη: Η Λιλαία απέχει 337 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και το ταξίδι με αυτοκίνητο διαρκεί περίπου 3 ώρες και 30΄. Η προτεινόμενη διαδρομή είναι να επιλέξετε την έξοδο για Μπράλο μετά τη Λαμία και κατόπιν να ακολουθήσετε τη διαδρομή προς Γραβιά-Λιλαία.
Από Πάτρα: Η Λιλαία απέχει 160 χλμ. από την Πάτρα και το ταξίδι διαρκεί περίπου 2 ώρες και 30΄. Αφού περάσετε τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου η διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσετε είναι προς Ιτέα-Άμφισσα-Γραβιά-Λιλαία.
Η Λιλαία απέχει από το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού 22 χλμ. Η διάρκεια της διαδρομής είναι περίπου 40 λεπτά με αυτοκίνητο. Τις μέρες με χιονοκάλυψη στο οδικό δίκτυο ο χρόνος ενδέχεται να είναι μεγαλύτερος.
ΑΤΜ της Εθνικής τράπεζας θα βρείτε στην Πολύδροσο.
Φαρμακείο θα βρείτε στην Πολύδροσο και Κέντρο Υγείας στην Αμφίκλεια
Πρατήριο καυσίμων θα βρείτε στον δρόμο προς Πολύδροσο.
Καθημερινή, έγκυρη ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο για τη λειτουργία αναβατήρων και πιστών στο χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού δημοσιεύει το onparnassos.gr σε συνεργασία με το χιονοδρομικό εδώ.
